Kalibotan sa mga Pulong

Balik-lantaw sa Inabanga,  Bohol                                                 Ni FELIX B. DARAY If you want to understand today, you will have to search yesterday.---Pearl Buck             Sa kanhiayng panahon sa wala pa mahiabot ang mga Espanyol sa Pilipinas, diha nay mga lumad nga nagpuyo sa daplin  sa bukana  sa dakong suba nga mibuga sa dagat nga nag-uwang sa Cebu ug Bohol. Nindot pa kaayo ang kinaiyahan, diin lab-as pa ang mga  kasapaan ug kahanginan.  Way pay polusyon ug hugaw  ang atong kadagatan. Bugnaw kaayong langoylangoyan sa  bukana diin nagtimbog ang tubig sa dagat ug suba. Ilang gikahadlokan nga adunay malumos  ug adunay di na makita  kay gitukob sa buaya. Giingon nga matag tuig ang suba mangayo og ‘abang’ mao nga gitawag nila ug  Suba sa ‘Inabangan.’ Ug sa pagligid sa mga katuigan gitawag ang lugar og Inabanga.             Sa dihang  napundar na ang unang hugpong- sa-pumuluyo o first  settlement sa mga Espanyol sa Cebu nidtong 1596, mipadal